Malowanie drewna to czynność stosunkowo prosta, przy założeniu, że będziemy stosować się do kilku podstawowych zasad. Każdy, kto chociaż raz zmierzył się z tym zadaniem i chciał to zrobić dobrze wie, że na końcowy efekt wizualny i trwałość powłok składa się kilka ważnych czynników. Jeśli nie weźmiemy ich pod uwagę, powierzchnia będzie pokryta nierównomiernie, po jakimś czasie może się łuszczyć lub pękać, a malowanie trzeba będzie powtarzać regularnie co roku. W poradniku tym podpowiadamy, jak efektywnie i trwale pomalować drewniane powierzchnie.
Wybór odpowiedniego preparatu
Pracę należy zacząć od wyboru odpowiedniego środka do malowania. Rynek preparatów chemicznych do pielęgnacji i dekoracji drewna jest pełen produktów o różnych właściwościach i składzie, więc można je dobrać do każdej powierzchni i naszych potrzeb. Innego preparatu użyjemy do pomalowania mebli ogrodowych, innego do pomalowania płotu czy drewnianej elewacji, a jeszcze innego do zabezpieczenia tarasu czy podłogi z egzotycznego drewna.
Innych środków użyjemy do impregnacji drewna na zewnątrz, narażonego na działanie szkodliwych czynników atmosferycznych, a innych do odnowienia starej drewnianej szafy kupionej na pchlim targu. Lakierobejce, farby, oleje – na każdym opakowaniu producent zwykle umieszcza informację o jego przeznaczeniu i sposobie nakładania i warto się tymi informacjami kierować.
Od tego, na jaki preparat się zdecydujemy, zależeć będzie nasza dalsza praca – prawidłowe przygotowanie powierzchni, dobranie odpowiednich narzędzi i ewentualne wykończenie.
Przygotowanie powierzchni
To najtrudniejszy, a zarazem chyba najważniejszy etap. Od prawidłowego przygotowania powierzchni, obejmującego takie czynności jak usunięcie starych powłok malarskich, szlifowanie czy gruntowanie zależy trwałość i efekt wizualny naszej pracy. Nie wolno także przyspieszać prac poprzez skracanie czasu schnięcia lub pomijanie szlifowania międzywarstwowego, bo może to doprowadzić do uzyskania wadliwej powłoki.
Jeżeli na drewno była już wcześniej nakładana jakaś powłoka, należy ją usunąć przed nałożeniem kolejnej. Można to zrobić za pomocą samego szlifowania, lub za pomocą specjalnych preparatów do usuwania powłok lakierniczych. Jeżeli w drewnie są niewielkie ubytki, można je uzupełnić specjalną pastą akrylową. Po szlifowaniu należy starannie oczyścić drewno z pyłu, który powstał. Można to zrobić np. przy pomocy odkurzacza lub wilgotnej szmatki. Jeżeli przygotowujemy podłoże powierzchni, która będzie narażona na bezpośrednie działanie warunków atmosferycznych, a więc drewno będzie użytkowane na zewnątrz, trzeba je dodatkowo zabezpieczyć przed owadami, grzybami, sinizną czy pleśnią przy pomocy Impregnatu Ochronnego VIDARON.
Narzędzia do malowania drewna
Jeżeli jest to możliwe, czyli jeśli powierzchnia jest odpowiednio duża i używany preparat na to pozwala, drewno można malować natryskowo. To najwydajniejsza metoda, ponieważ zdecydowanie skraca czas nanoszenia kolejnych warstw powłoki. Jednak w przypadku mniejszych powierzchni w grę wchodzi głównie malowanie ręczne.
Wybór narzędzia do ręcznego malowania drewna ogranicza się w zasadzie do wyboru między wałkiem a pędzlem i zależy głównie od tego, jaką powierzchnię mamy do pomalowania. Jeśli będziemy malowali podłogę, ściany czy elewację, zdecydowanie lepiej użyć do tego wałka. Nie zostawia smug i zużywa mniejsze ilości preparatu, jest więc bardziej ekonomiczny niż pędzel. Możliwość użycia wysięgnika teleskopowego pozwala także na malowanie wyższych partii ścian czy elewacji bez użycia drabiny.
Malowanie wałkiem jest dużo wydajniejsze niż malowanie pędzlem, jednak mniej dokładne. W przypadku mniejszych powierzchni oraz jeśli miejsca do malowania są trudnodostępne, pędzel będzie odpowiedniejszym narzędziem. Możliwość dobrania różnorodnych szerokości pędzla i rodzaju włosia czynią łatwiejszym malowanie detali, krawędzi i zagłębień, do których nie ma szans dotrzeć wałkiem.
Zarówno wałek, jak i pędzel musi być także odpowiednio dobrany do preparatu, którym będziemy malowali. Wałki nylonowe oraz poliestrowe idealnie nadają się do preparatów wodorozcieńczalnych, ponieważ nie chłoną wody. Wałki welurowe, moherowe czy gąbkowe nadają się do aplikacji preparatów rozpuszczalnikowych. Pędzle o grubszym włosiu najlepiej stosować do powierzchni szorstkich i chropowatych, a te z miękkim – do gładkich. Pędzle o naturalnym włosiu lepiej sprawdzą się podczas malowania farbami rozpuszczalnikowymi, a pędzle o sztucznym włosiu przeznaczone są do preparatów wodorozpuszczalnych.
Ciekawy efekt wizualny można osiągnąć, malując drewno za pomocą gąbki lub szmatki. Należy jednak pamiętać, że gąbką, bawełnianymi pakułami czy flanelową szmatką można nakładać tylko niektóre produktu – w szczególności bejce. Ważne jest także, by bejcę nakładać tylko na naturalne drewno bez żadnej powłoki, oraz żeby to robić równomiernie i wzdłuż słojów.
Jak malować drewno?
Używając do malowania pędzla lub wałka należy pamiętać, by robić to wzdłuż włókien drewna i równomiernie rozprowadzać farbę (lakier). Kiedy robimy to na pionowych powierzchniach, dobrze jest zastosować materiały o właściwościach tiksotropowych, a więc uniemożliwiających spływanie świeżej farby i powstania mało estetycznych zacieków.
Ponieważ malowanie drewna rzadko kiedy kończy się na jednej warstwie, trzeba pamiętać o szlifowaniu międzywarstwowym, gdyż po pierwszym malowaniu niektóre włókna drewna mogą się podnieść, tworząc nierówną, chropowatą powierzchnię. Należy je wówczas przetrzeć drobnym papierem ściernym i przed nałożeniem drugiej warstwy dokładnie oczyścić z powstałego pyłu i kurzu.
Bardzo duży wpływ na końcowy efekt uzyskiwany po malowaniu drewna mają warunki w jakich dokonujemy aplikacji poszczególnych produktów. Zbyt niska lub za wysoka temperatura, nieodpowiednia wilgotność powietrza lub zapylenie mogą spowodować, że osiągniemy efekty, które nie były zamierzone. Jeśli zastosujemy się do wszystkich powyższych wskazówek, pomalowana powierzchnia z pewnością będzie trwała i estetyczna.
