W dobie wszechobecnych smartfonów oraz zegarków mechanicznych czy elektrycznych zegary słoneczne przestały spełniać swoją pierwotną funkcję. Co prawda nadal wskazują czas, ale nikt już z nich na co dzień nie korzysta. Co zmienia to jednak faktu, że nadal można je wykorzystać w roli dekoracji – zegary słoneczne w ogrodach pięknie uzupełnią aranżację otoczenia.
Z tego artykułu dowiesz się:
• czym są zegary słoneczne i kiedy powstały,
• czy zegary słoneczne sprawdzą się jako dekoracja ogrodu,
• jak zrobić zegar słoneczny do ogrodu.
Czym jest zegar słoneczny – krótka historia
Ustalanie lokalizacji słońca na niebie to sposób, który pomagał tysiące lat temu określić porę dnia. Następnie wiedzę o wędrówkach słońca po nieboskłonie wykorzystano, by stworzyć precyzyjniejszy i łatwiejszy w użytku zegar słoneczny. Składał się on z podstawy, na której wyznaczana była podziałka, oraz gnomonu, czyli nieruchomej wskazówki, której cień wskazywał godzinę.
Przyjmuje się, że pierwsze tego typu urządzenie skonstruowali starożytni Egipcjanie, a świadczyć ma o tym fakt, że najstarszy odkryty egzemplarz zegara słonecznego (datowany na XIII w. p.n.e.) odkryto właśnie w kraju delty Nilu.
Zegary słoneczne były później powszechnie używane na całym świecie, czego pozostałości widzimy na architekturze w całej Europie – również w Polsce. Umieszczane na ważnych budynkach w miastach – najczęściej na ratuszach i kościołach – stanowiły ważny punkt dla mieszczan, gdy zegarki mechaniczne, choć już znane, nie były jeszcze rozpowszechnione.
Ciekawostka
Zegar słoneczny w Europie rozpowszechnił się dopiero w VII w. n.e., kiedy to papież Sabinian wydał nakaz umieszczania zegarów słonecznych na budynku każdego kościoła.
Zegary słoneczne ogrodowe w roli dekoracji
Praktyczna rola zegarów słonecznych została już niemal zapomniana. Odczytywanie z nich godziny jest w końcu znacznie trudniejsze niż rzucenie okiem na ekran smartfona. Co więcej, zegar słoneczny nie znajduje zastosowania w pochmurne dni, których w Polsce przecież nie brakuje. Dlatego też o wiele częściej spotykane są zegary ogrodowe, które mają pełnić przede wszystkim funkcję dekoracyjną.
Stylizowane na stare lub faktycznie mające swoje lata antyki – zegary słoneczne do ogrodu mają nadawać otoczeniu wyjątkowy charakter, przywoływać ducha dawnych czasów i być ozdobą, która, podobnie jak wysokie drzewa, mogła stać w tym miejscu już setki lat temu. Oryginalne zegary ogrodowe mogą być oplecione pnączami lub udekorowane posadzonymi wokół kwiatami – wszystko zależy od Twojej wizji wykorzystania tego niebanalnego detalu na własnej działce.
Jak zrobić zegar słoneczny?
Ogrodowe zegary słoneczne możesz bez trudu kupić na targach staroci, i to za grosze, albo kupić w designerskich sklepach z dekoracjami do domu i ogrodu za nieco więcej. My podpowiemy, jak wykonać prosty zegar ogrodowy z drewna.
Przygotuj drewnianą, wyszlifowaną deskę, na której zrobisz podziałkę czasową. Możesz wypalić poszczególne cyfry, wyrzeźbić dłutem lub namalować – w zależności od swoich umiejętności i wizji zegara słonecznego.
Następnie taką deskę należy zabezpieczyć przed czynnikami atmosferycznymi za pomocą impregnatu – świetnie sprawdzi się tutaj zestaw dwóch preparatów: VIDARON Impregnat Ochronny do Drewna Gruntujący oraz VIDARON Impregnat Ochronno-Dekoracyjny Powłokotwórczy, który pozwoli Ci również wybarwić drewno na wybrany kolor.
W kolejnym kroku konieczne będzie przytwierdzenie do deski gnomonu, czyli dowolnego pręta lub innego elementu, który może posłużyć za swoistą wskazówkę.
Jeśli chcesz, by zegar słoneczny był nie tylko dekoracją, ale również wskazywał prawidłowo czas, zapoznaj się z zasadami gnomoniki. Wskazówka musi być bowiem ustawiona pod odpowiednim kątem, zgodnie z szerokością geograficzną, na której się znajdujesz.
Tym sposobem stworzysz ozdobę ogrodową, która będzie jednocześnie funkcjonalna, a Twoja przydomowa przestrzeń stanie się jeszcze bardziej wyjątkowa.